„Seniorzy w akcji” to ogólnopolski program realizowany od 2008 roku przez Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę” ze środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.
Uruchomiliśmy go, aby wykorzystać ogromny potencjał czasu wolnego, wiedzy i życiowego doświadczenia osób starszych.
W „Seniorach w akcji” to seniorzy i seniorki mają głos. Wdrażają swoje pomysły, wprowadzając pozytywne zmiany w życie swoich rówieśników i w swojej społeczności. Szukamy aktywnych osób, które chcą połączyć rozwijanie własnych pasji i zainteresowań z działaniem na rzecz innych. Do udziału zapraszamy także młodsze osoby, które chcą wspierać działania międzypokoleniowe.
Rekrutacja do programu ma formę konkursu, w ramach którego wsparcie mogą uzyskać pomysłu opracowane przez osoby 60+ (samodzielnie lub wspólnie z osobą młodszą – animatorzy w parze muszą różnić się wiekiem o co najmniej 25 lat) we współpracy z wybraną organizacją czy instytucją nienastawioną na zysk, np. uniwersytetem trzeciego wieku, fundacją, stowarzyszeniem, domem kultury, biblioteką albo spółdzielnią mieszkaniową.
Dotacje są przyznawane na realizację projektów, które angażują osoby starsze do działania na rzecz otoczenia, promują współpracę międzypokoleniową i wolontariat osób starszych.
Uczestnicy „Seniorów w akcji” oprócz dotacji na realizację projektu mogą dostać dofinansowanie wizyt studyjnych, które umożliwiają poznanie inicjatyw realizowanych w rożnych miejscowościach objętych programem. Dodatkowym wsparciem jest możliwość współpracy z doświadczonymi trenerami z sieci Latających Animatorów Kultury i Latających Socjologów prowadzonej przez Towarzystwo „ę”.
Na pierwszym etapie konkursu prosimy o krótki list intencyjny. Autorów najciekawszych zgłoszeń zapraszamy na rozmowę z komisją konkursową, a tych, którzy pomyślnie przejdą przez dwa etapy konkursu (ocenę listu intencyjnego i rozmowę z komisja konkursową) zapraszamy na kilkudniowe warsztaty, czyli inkubator.
INKUBATOR, czyli od pomysłu do projektu
Program „Seniorzy w akcji” realizowany jest w formule inkubatora – stwarzamy przestrzeń do dopracowania i rozwijania zgłoszonych na konkurs pomysłów poprzez cykl warsztatów, wizyty studyjne oraz wsparcie trenerów z Sieci Latających Animatorów Kultury i Socjologów (warsztaty, konsultacje). (tu link do LAK-ów)
Co to jest inkubator?
W Towarzystwie Inicjatyw Twórczych „ę” definiujemy inkubację jako różnorodne warsztaty, które wspierają rozwój i realizację projektów społeczno-kulturalnych i twórczych. Autorzy pomysłów pod kierunkiem trenerów nabywają nowe umiejętności, planują przyszłe działania. Dzięki formule inkubacji uczestnicy zyskują przestrzeń do tworzenia relacji, eksperymentowania i wcielania w życie użytecznych pomysłów. Uczą się pracy w zespole, dowiadują się, jak zorganizować akcję sąsiedzką czy grę miejską i jak zaplanować promocję swoich działań.
Prowadząc inkubatory, nie tylko realizujemy misję naszej organizacji, ale także dzięki nim nieustannie zasilamy swoje baterie. Razem z przychodzącymi do nas ludźmi stajemy przed nowymi wyzwaniami, inspirujemy się świeżymi pomysłami, robimy rzeczy „po raz pierwszy” i wchodzimy na nieznane lądy. Uczestnicy są dla nas zastrzykiem energii i motywacją do ciągłego rozwoju (Marta Białek-Graczyk, prezeska Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę”).
Polecamy lekturę publikacji w zakładce Strefa wiedzy o inkubacji projektów kulturalnych: Kulturalny start-up. Od pomysłu do realizacji>
Z autorami pomysłów spotykamy się dwukrotnie: na etapie dopracowywania pomysłów w czerwcu i na etapie ich realizacji w listopadzie
WARSZTATY PIERWSZE (czerwiec)
Pierwsze warsztaty odbywają się w czerwcu, przed napisaniem wniosku o dotację. W trakcie warsztatów uczestnicy dopracowują pomysły na projekt społeczny, szukają inspiracji i nowatorskich rozwiązań. Autorzy pomysłów (animatorzy) poznają narzędzia diagnozy społecznej, pracy międzypokoleniowej, zarządzania projektem oraz praktyczną wiedzę z zakresu komunikacji i współpracy z grupą. Uczestnictwo w warsztatach pozwala na wymianę doświadczeń i integrację z osobami z całej Polski, które chcą dzielić się swoimi pasjami z innymi.
Warsztaty składają się z dwóch części:
Generator pomysłów stanowi zasadniczą część warsztatów. Podczas generatora autorzy pomysłów (animatorzy) dopracowują swoje projekty społeczne, uczą się, jak planować projekt, jak w działaniach społecznych wykorzystać swoje pasje i potencjał najbliższego otoczenia. Dużą wartością generatora jest praca zespołowa, podczas której uczestnicy wymieniają się doświadczeniami, wzajemnie sobie pomagają i wspólnie konsultują pomysły na projekty przy udziale eksperta.
Podczas Targowiska pomysłów uczestnicy mają możliwość rozmowy ze specjalistami z różnych dziedzin: wolontariatu, pracy ze wspomnieniami, edukacji globalnej, inicjatyw sąsiedzkich i obywatelskich, wykorzystania fotografii w działaniach społecznych czy tworzenia międzypokoleniowej mapy.
WARSZTATY DRUGIE (listopad)
Drugie warsztaty odbywają się na etapie realizacji projektów – to dobry moment na refleksję o mocnych stronach realizatorów, o tym, co już jest sukcesem w projekcie, a nad czym warto popracować. Z warsztatów animatorzy wracają wzmocnieni o narzędzia do pracy w grupie międzypokoleniowej, świadomi swoich mocnych stron i z konkretnym planem na dalsze działanie.
ROZWÓJ PROJEKTÓW (TUTORING, LOTY, WIZYTU STUDYJNE)
Realizacja projektów trwa maksymalnie 10 miesięcy (od września do czerwca).
Animatorzy są w ciągłym kontakcie z tutorem/tutorką (tu link do zakładki Zespół) z Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę”, z którym/którą podsumowują zrealizowane działania, wyciągają wnioski i konsultują swoje plany na każdym etapie projektu.
Animatorzy mają też możliwość skorzystania z wizyty Latającego Socjologa lub Latającego Animatora Kultury, dzięki którym uzyskują wsparcie w konkretnym obszarze tematycznym (jak diagnoza lokalna, integracja grupy, pozyskanie praktycznych narzędzi do pracy ze wspomnieniami, z fotografią, czy podczas przygotowania przedstawienia teatralnego).
Latający socjologowie i animatorzy kultury
Realizatorzy nagrodzonych projektów w konkursie „Seniorzy w akcji” mogą zaprosić do siebie trenera/trenerkę z sieci Latających Animatorów Kultury i Latających Socjologów prowadzonej przez Towarzystwo „ę”. Latający Animatorzy prowadzą warsztaty, przynoszą inspirację i pokazują konkretne metody, które można wykorzystać w dalszej pracy.
Latający Animatorzy Kultury prowadzą warsztaty filmowe, fotograficzne, teatralne, muzyczne, taneczne i pokazują, jak takie działania prowadzić samodzielnie. Wspierają w planowaniu działań sąsiedzkich. Podpowiadają, jak wykorzystać nowoczesne technologie w pracy instytucji i organizacji.
POZNAJ LATAJĄCYCH ANIMATORÓW KULTURY >>
Latający Socjologowie podpowiadają, jak zostać badaczem swojej społeczności. Dostarczają narzędzi do prowadzenia diagnoz lokalnych. Pomagają zauważyć i zrozumieć potrzeby różnych grup w miejscowości. Wspomagają proces tworzenia strategii działania instytucji, stymulują nawiązywanie współpracy między instytucjami, organizacjami i niezależnymi liderami.
POZNAJ LATAJĄCYCH SOCJOLOGÓW >>
WIZYTY STUDYJNE
W trakcie realizacji projektów grupy mogą również ubiegać się o dofinansowanie wizyty studyjnej.
Chcemy, aby uczestnicy konkursu „Seniorzy w akcji” mogli bliżej się poznać, aby wymieniali się wiedzą i doświadczeniami. Dlatego opracowaliśmy ofertę wizyt studyjnych, które umożliwiają odwiedzenie projektów nagrodzonych w konkursie i poznanie ich liderów. Wierzymy, że wizyta studyjna może stać się początkiem ciekawej współpracy, źródłem inspiracji i nowych przedsięwzięć. To animatorzy decydują, kogo chcą odwiedzić i co będzie celem wizyty. Nawiązane kontakty wśród animatorów projektów są przejawem budowania w programie sieci wsparcia i wymiany doświadczeń.
Z uczestnikami budujemy relacje oparte na zaufaniu, dzięki czemu uczestnicy chętnie dzielą się swoimi przemyśleniami i sukcesami, ale też mówią o trudnościach przy realizacji projektów, co pozwala na wspólne szukanie rozwiązań.
Dlaczego to robimy
Program „Seniorzy w akcji” zrodził się z przekonania, że pasja i chęć działania są niezależne od wieku. Ludzie, którzy przez całe życie byli aktywni i przedsiębiorczy, po przejściu na emeryturę w naturalny sposób szukają nowych przestrzeni do samorealizacji. To z myślą o takich osobach powstał nasz program.
Odpowiadamy na wyzwania związane ze starzeniem się polskiego społeczeństwa
Wzmacniamy głos osób starszych. Sąliderami, twórcami działań, a nie tylko odbiorcami kierowanych do nich usług. Inicjują ciekawe przedsięwzięcia w swojej okolicy i pomagają w rozwiązywaniu lokalnych problemów.
Przełamujemy stereotypy związane z wiekiem. Pokazujemy, że starsze osoby mogą być i są tak samo aktywne społecznie jak młode. Mają mnóstwo energii i świetne pomysły.
Stwarzamy warunki do budowania partnerskich relacji międzypokoleniowych opartych na otwartości, wzajemnym słuchaniu i uczeniu się. Pokazujemy, że młodzi mogą zdobywać od starszych przydatną wiedzę i czerpać z ich doświadczeń, których nie sposób wygooglować w internecie. A starsi, rozmawiając z młodymi, mogą lepiej poznać i zrozumieć współczesny świat oraz zmiany, jakie w nim zachodzą.
Uruchamiamy i łączymy lokalne zasoby w społecznościach. Międzypokoleniowe działania pozwalają zaangażować się osobom oraz instytucjom, które dotąd nie uczestniczyły w życiu społecznym.
Animatorzy 60+ podkreślają, że dzięki pracy przy swoich projektach dowiedzieli się nowych rzeczy, również takich, które mogą wykorzystać jako dziadkowie, lepiej poznali koleżanki i kolegów. Starsze osoby zarażają swoją ciekawością inne osoby, rówieśników. Z kolei młodzi animatorzy doświadczają nowej perspektywy, podkreślają, że dzięki pracy z osobami starszymi wiele się nauczyli, wyciszyli, zaczęli słuchać. Dla wielu animatorów udział w programie „Seniorzy w akcji” jest często początkiem realizowanych na większą skalę działań społecznych.
Wspierając kontynuację projektów nagrodzonych w poprzednich latach, stawiamy przed ich autorami nowe wyzwania. Zachęcamy animatorów do dzielenia się swoimi doświadczeniami z szerszym gronem odbiorców. Powstają filmy, wywiady i fotoreportaże z projektów, aby zachęcić kolejne osoby do realizacji podobnych działań.
Fotoreportaże, filmy, wywiady oraz scenariusze „Pomysłów do zrobienia” znajdziecie
Założyliśmy również Klub Ambasadorów, skupiający społecznych innowatorów, absolwentów naszych międzypokoleniowych programów, których zaprosiliśmy do wspólnych działań w zakresie szerszego promowania aktywności obywatelskiej, dzielenia się swoimi doświadczeniami, umiejętnościami czy osobistymi historiami społecznego zaangażowania.
Więcej informacji na temat Klubu Ambasadorów znajdziecie TUTAJ